Toplam Üretken Bakım
Küçük gruplar halinde çalışanların tümü tarafından bakım faaliyetlerinin yönetilmesi Toplam Üretken Bakım (TÜB) olarak tanımlanır. Bu yaklaşım ilk ortaya, Japonya’da Koruyucu Bakımın bir uzantısı olarak çıkmıştır. Prosesin sürekli iyileştirilmesi, işçinin operatörün kendi makinesini koruması TÜB’ün Bakım fonksiyonunu adapte ettiği konulardır. Bir anlamda TÜB, Toplam Kalite Yönetimi (TKY) felsefesinin Bakım fonksiyonuna uyarlanmasıdır.
Klasik işletme organizasyonlarında imalat bölümü imalat faaliyetlerinden, bakım bölümü ise bakım onarım faaliyetlerinden sorumludur. Bu çalışma şekli sıfır arızaya ulaşma yönünde yeterli ve ekonomik olmamaktadır. Bakım ekipleri her türlü periyodik bakım ve arıza onarımlarına yetişememektedir. Bakım ekiplerinin sayılarının yeterli seviyeye getirilmesi halinde de durum ekonomik olmamaktadır. Bu nedenle son yıllarda “üretici üretir, bakımcı bakım yapar” anlayışı bırakılarak üreticinin (makine operatörünün) belirli bir sınıra kadar makina bakım ve onarımından sorumlu tutulması anlayışı yerleşmektedir. Bu otonom (bağımsız) bakım sistemi, makine operatörünün makinesini sahiplenmesini, günlük bakımın aksatmadan yapılmasını, arıza nedenlerine en hızlı bir şekilde müdahale edilmesini ve bakım sırasında makine operatörünün boş kalmasını veya sadece takımcılık (takım alma verme) yapmasını önlemektedir. Ayrıca
makine operatörünün, bakım-onarim bilgi ve becerisini geliştirerek sorunların çözümüne katılımını artırmaktadır.
Bakım bölümü, artık büyük ve önemli bakım ve arizalarla ilgilenmekte, otonom bakımın destekçisi olarak, onların bakım faaliyetlerini planlamakta, geliştirmekte, gerekli alet edevat ihtiyaçları ile makine operatörlerinin bakım onarım konusundaki eğitim gereksinimlerini belirlemektedir. Bu tüm çalışanlarının katılımını ve otonom (bağımsız) bakımı gerektiren yaklaşım ilk olarak Japonya’da Seiichi Nakajıma tarafindan Toplam Üretken Bakım (Total Productive Maintenance) adı ile 1970’li yılların başında geliştirilmiştir. Kalite çemberleri çalışmaları, Toplam Kalite anlayışı ve Tam Zamanında (JIT) üretim sistemi, Toplam Üretken Bakım’ın doğması ve gelişmesine önemli ölçüde katkıda bulunmuştur.
Toplam üretken bakım, günlük üretim ve hizmet faaliyetlerinin yanı sıra tüm çalışanların grup odaklı olarak katılımını öngören, makine operatörlerinin otonom bakımı yapmasını gerektiren, arızaların tümüyle önlenmesi ile makine toplam etkinliğinin artırılmasına yönelik yeni bir bakım sistemidir.
Toplam Üretken Bakımın Beş Faaliyeti
- Makine toplam verimliliklerinin arttırılmasını sağlamak için şirket kültürünün değişmesini önerir.
- Arıza, kayıp ve hataların zamanında önlenebilmesi için etkin önleyici ve planlı bir bakım sistemini kurar.
- Şirketin mühendislik, satınalma, satış , muhasebe gibi her bölümünde uygulanabilir.
- İşçilerden üst yöneticelere kadar herkesin katılımını öngörür.
- Küçük çalışma gruplarının otonam faaliyetleri sıfır kayıba ulaşmayı hedefler.
